Dilara Pınar Arıç
Köşe Yazarı
Dilara Pınar Arıç
 

Hayali’nin Edrine Redifli Gazeli Üzerine

Çün şita faslında tuğyan eyler ab-ı Edrine Ey gönül seylab-ı meyle ol harab-ı Edrine (Edirne suyu kış faslında taşkınlık eyler. Ey gönül, şarabın sel suyuyla Edirne’nin viranesidir.) Gönül kelimesinde tecrit sanatı vardır. Edirne’nin akarsuyu kışın taşmaktadır. Gönlün harap olmasının nedeni şarapla dolu sel suyu ile dolu olmasından kaynaklanmaktadır. Hüsn-i talil söz konusudur. Edrine kelimesinde tekrir sanatı vardır. Karban-ı işrete layık mıdır Yusuf misal Çah-ı humda muntazır olmak şarab-ı Edrine (Hz. Yusuf’a benzeyen yeme içme kervanına yakışır mı, Edirne içkisi şarap küpünün çukurunda gözleyen olmaktır.) Hz. Yusuf gibi olana yeme içme kervanı yakışmaz, denmektedir. Hz. Yusuf Edirne şarabının içki küpünde kervanı beklemektedir. Tenasüp sanatı söz konusudur. İşitip vasfın Stanbulun çemende goncası Agzı suyun akıdır budur gülab-ı Edrine (İstanbul’un yeşil çimende gülün özelliklerini işitip Edirne’nin gül suyu ağız suyunu akıtır.) İstanbul ‘un yeşil bahçede gülünün işitmiştir. Edirne’nin gül suyu görenlerin ağzının suyunu akıtmaktadır.   Ruzigar ile Stanbula gubarım erse ger Eyler idim cismimi yaran türab-ı Edrine (Eğer rüzgar ile İstanbul’a toprağım erişse, Edirne toprağı bedenimi yarmaktadır.) Edirne toprağı rüzgar ile İstanbul’a erişmektedir. Tenasüp söz konusudur. Her menar oldu Stanbulun teninde bir elif Rahm kılmaz mı Şeh-i gerdün cenab-ı Edrine (Her  fener kulesi İstanbul’un teninde bir elif oldu. Toprağın padişahı Edirne tarafına merhamet kılmaz mı?) İstanbul bir insana benzetilmiştir. Elif şeklini andırmaktadır. Merhamet kılmaz mı denirken tecahül-i  arif sanatı söz konusudur. Edirne  tarafının toprağının padişahının merhamet kılmasını istemektedir. İstifham sanatı söz konusudur.   Devr elinden çekdiğim cevri temaşa kıl deyu Çağırır savt-ı hazin ile dolab-ı Edrine (Dolaşma elinden çektiğim zulmü göster diye hazinedarın sesi ile Edirne dolabını çağırır.) Devr ve cevr kelimelerinde seci söz konusudur. Hazinedarın sesiyle Edirne dolabını çağırmaktadır. Bunun nedeni dönme elinden zulmü göstersin diyedir. Biz Hayali yar ile azm-ı Stanbul eyledik Ba’d-ez-in olsun selamet şeyh ü şab-ı Edrine (Biz Hayali dost ile İstanbul’a niyet ettik, bundan sonra Edirne’nin  yiğidi ve şeyhi kurtulmuş olsun.) Hayali kelimesinde tevriye vardır. Dost ile İstanbul’a gitmeye niyet ettik. Bundan sonra Edirne’nin yiğidi ve şeyhi olsun. Dilara Pınar Arıç
Ekleme Tarihi: 03 Mart 2024 - Pazar

Hayali’nin Edrine Redifli Gazeli Üzerine

  • Çün şita faslında tuğyan eyler ab-ı Edrine

Ey gönül seylab-ı meyle ol harab-ı Edrine

(Edirne suyu kış faslında taşkınlık eyler. Ey gönül, şarabın sel suyuyla Edirne’nin viranesidir.)

Gönül kelimesinde tecrit sanatı vardır. Edirne’nin akarsuyu kışın taşmaktadır. Gönlün harap olmasının nedeni şarapla dolu sel suyu ile dolu olmasından kaynaklanmaktadır. Hüsn-i talil söz konusudur. Edrine kelimesinde tekrir sanatı vardır.

  • Karban-ı işrete layık mıdır Yusuf misal

Çah-ı humda muntazır olmak şarab-ı Edrine

(Hz. Yusuf’a benzeyen yeme içme kervanına yakışır mı, Edirne içkisi şarap küpünün çukurunda gözleyen olmaktır.)

Hz. Yusuf gibi olana yeme içme kervanı yakışmaz, denmektedir. Hz. Yusuf Edirne şarabının içki küpünde kervanı beklemektedir. Tenasüp sanatı söz konusudur.

  • İşitip vasfın Stanbulun çemende goncası

Agzı suyun akıdır budur gülab-ı Edrine

(İstanbul’un yeşil çimende gülün özelliklerini işitip Edirne’nin gül suyu ağız suyunu akıtır.)

İstanbul ‘un yeşil bahçede gülünün işitmiştir. Edirne’nin gül suyu görenlerin ağzının suyunu akıtmaktadır.

 

  • Ruzigar ile Stanbula gubarım erse ger

Eyler idim cismimi yaran türab-ı Edrine

(Eğer rüzgar ile İstanbul’a toprağım erişse, Edirne toprağı bedenimi yarmaktadır.)

Edirne toprağı rüzgar ile İstanbul’a erişmektedir. Tenasüp söz konusudur.

  • Her menar oldu Stanbulun teninde bir elif

Rahm kılmaz mı Şeh-i gerdün cenab-ı Edrine

(Her  fener kulesi İstanbul’un teninde bir elif oldu. Toprağın padişahı Edirne tarafına merhamet kılmaz mı?)

İstanbul bir insana benzetilmiştir. Elif şeklini andırmaktadır. Merhamet kılmaz mı denirken tecahül-i  arif sanatı söz konusudur. Edirne  tarafının toprağının padişahının merhamet kılmasını istemektedir. İstifham sanatı söz konusudur.

 

  • Devr elinden çekdiğim cevri temaşa kıl deyu

Çağırır savt-ı hazin ile dolab-ı Edrine

(Dolaşma elinden çektiğim zulmü göster diye hazinedarın sesi ile Edirne dolabını çağırır.)

Devr ve cevr kelimelerinde seci söz konusudur. Hazinedarın sesiyle Edirne dolabını çağırmaktadır. Bunun nedeni dönme elinden zulmü göstersin diyedir.

  • Biz Hayali yar ile azm-ı Stanbul eyledik

Ba’d-ez-in olsun selamet şeyh ü şab-ı Edrine

(Biz Hayali dost ile İstanbul’a niyet ettik, bundan sonra Edirne’nin  yiğidi ve şeyhi kurtulmuş olsun.)

Hayali kelimesinde tevriye vardır. Dost ile İstanbul’a gitmeye niyet ettik. Bundan sonra Edirne’nin yiğidi ve şeyhi olsun.

Dilara Pınar Arıç

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve habergalerisi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.
startup ekosistemi, izmir spotçu, karşıyaka haber, ilaçlama, kasko teklifi, malatya araç kiralama, istanbul böcek ilaçlama, hasta yatağı kiralama, mide balonu, evden eve nakliyat, raf sistemleri, ahşap kompozit deck, ingiltere aile birleşimi sınavı