Miras Hukukunda Ortaklığın Giderilmesi

Ortaklığın giderilmesi davası yani eski adıyla izale-i şüyu davası; paylı (müşterek) ya da elbirliği (iştirak halinde) halinde mülkiyete konu olan taşınmaz veya taşınır mallarda paydaşlar/ortaklar arasında mevcut olan birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirerek ferdi mülkiyete geçilmesini sağlayan iki taraflı bir dava türüdür.   Miras hukuku nedeniyle bir taşınmaz üzerinde ortak bir şekilde mülkiyet hakkına sahip kimseler, izale-i şuyu yani ortaklığın giderilmesi davası sonucunda ilgili taşınmazı payları oranında bölüşebilmektedirler. Bu nedenle tarafların alanında uzman en iyi miras avukatı ile temasa geçmesi ve hukuki destek alması son derece önemlidir. Ortaklığın giderilmesine ilişkin olarak TMK Madde 698:   “Hukukî bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir. Paylaşmayı isteme hakkı, hukukî bir işlemle en çok on yıllık süre ile sınırlandırılabilir. Taşınmazlarda paylı mülkiyetin devamına ilişkin sözleşmeler, resmî şekle bağlıdır ve tapu kütüğüne şerh verilebilir. Uygun olmayan zamanda paylaşma isteminde bulunulamaz.”   şeklinde ve TMK Madde 699:   “Paylaşma, malın aynen bölüşülmesi veya pazarlık ya da artırmayla satılarak bedelinin bölüşülmesi biçiminde gerçekleştirilir. Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa, paydaşlardan birinin istemi üzerine hâkim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına, bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi hâlinde eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanmasına karar verir. Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır.”   şeklinde kanunda düzenlenmiştir.   Bu maddelerden anlaşıldığı üzere; ortaklığın giderilmesi iki şekilde sağlanabilecektir: Aynen Taksim Suretiyle İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi): Taşınır veya taşınmaz malın aynen bölünmesidir. Burada aynen taksim suretiyle ortaklığın giderilebilmesi için bölünebilir nitelikte bir mal olmasına ihtiyaç vardır. Örneğin paranın bu şekilde bölünmesi oldukça kolaydır yahut on dönümlük bir arazinin bölünmesi oldukça kolaydır. Ancak bölünemeyecek nitelikte olan yahut aynen taksimi halinde büyük bir değer kaybına uğrayacak olan mallar için bu yola başvurulmaz. Satış Suretiyle İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi): Taşınır veya taşınmaz malın icra yoluyla satılarak bedelinin paydaşlar arasında bölüştürülmesidir. Olası bir hak kaybının önüne geçilebilmesi için tarafların Ankara miras avukatı ile temasa geçip profesyonel hukuki danışmanlık ve dava temsil desteği almasında son derece büyük fayda söz konusudur.