E-Ticarette Yeni Stopaj Riski: Kayıt Dışılık ve Enflasyon Artabilir!

E-ticarette binde 5’in üzerindeki stopaj, kayıt dışılığı ve enflasyonu artırabilir. ETİD, düşük oranların ekonomiyi koruyacağını savunuyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, internet üzerinden satış yapan şirketlere yönelik yeni bir stopaj düzenlemesi başlatmaya hazırlanıyor. 1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe girmesi planlanan düzenlemeye göre, e-ticaret platformları, satıcıların satışlarından belirli bir oranda vergi kesintisi yaparak Hazine'ye aktaracak. Henüz netleşmeyen stopaj oranının e-ticaret sektörü üzerindeki etkisine dair endişeler sürerken, Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Ekmekçi, yüksek oranların sektörde kayıt dışılığı ve enflasyonu artıracağına vurgu yapıyor. Ekmekçi’ye göre, binde 5’ten daha yüksek her stopaj oranı e-ticarette haksız rekabete ve kayıt dışılığa yol açabilir. "Dünyada bu uygulamanın Hindistan örneğinde binde 1 gibi düşük bir oranla sınırlandırıldığını görüyoruz," diyen Ekmekçi, Türkiye’de yüzde 1 oranında bile olsa yüksek bir kesinti yapılmasının sektörün sağlıklı büyümesine engel olacağını belirtiyor. E-ticarette kar marjlarının birçok sektörde yüzde 1-2 seviyelerinde olduğu düşünüldüğünde, yüksek stopajın satıcıları e-ticaretten uzaklaştırması muhtemel. Bu durum, fiziksel perakende kanallarına ve kayıt dışı alanlara yönelmeye sebep olarak sektördeki dengeyi olumsuz etkileyebilir. Yüksek stopaj oranının satıcıları e-ticaret dışı kanallara yönlendireceğini belirten Ekmekçi, bunun enflasyon riskini artıracağını ve dijital ticarette fiyat avantajını ortadan kaldıracağını ifade ediyor. Özellikle elektronik ve beyaz eşya gibi düşük kar marjına sahip kategorilerde, satıcıların stopaj yükünü fiyatlara yansıtması bekleniyor. Ekmekçi, uluslararası örneklere bakıldığında e-ticarette stopaj uygulamasının nadiren ve oldukça düşük oranlarla uygulandığını, hatta Hindistan’ın başlangıçta yüzde 1 olarak belirlediği oranın 2024’te yüzde 0,1’e indirildiğini belirterek dikkat çekiyor. Bu yeni düzenleme, fiziksel perakende fiyatlarında artışa yol açabileceği gibi e-ticaret sisteminin karmaşık hale gelmesine de neden olabilir. Yüksek oranlı stopaj, vergi iade taleplerini artırabilir, ilave prosedürel zorluklar çıkarabilir ve özellikle küçük işletmeleri finansal rekabet açısından zora sokabilir. ETİD, Türkiye’de düşük stopaj oranları ile sektörde denge sağlanmasının kayıtlı ekonomiye katkı yapacağını savunuyor. Bu düzenlemenin, e-ticaretin avantajlarını ve büyüme potansiyelini azaltacağı konusunda endişeler bulunuyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin bu yükten daha fazla etkilenebileceği ve yüksek stopaj oranlarının satış fiyatlarına yansımasının kaçınılmaz olduğu belirtiliyor. Sektör temsilcileri, e-ticaretin kayıtlı ekonomi içindeki payının artması için düşük stopaj oranlarının teşvik edici olacağı görüşünde birleşiyor. Böylece, tüm satıcıların rekabet gücünü koruyacağı, işletmelerin maliyetlerini sürdürebileceği ve dijital ticaret ekosisteminin gelişimini sürdüreceği vurgulanıyor.