2023 yılında mali olmayan şirketler, katma değer yaratımında önemli bir rol oynadı. Toplam katma değer içindeki payları %58,3 ile en yüksek seviyede gerçekleşti. Bu oran, mali olmayan şirketlerin ekonomiye olan katkısını ortaya koyarken, hanehalkı ve hanehalkına hizmet veren kar amacı gütmeyen kuruluşlar (HHKOK) ile genel devletin de katkıları dikkat çekti. Bu üç sektör, 2023 yılı boyunca katma değer yaratımında başı çeken aktörler oldu.

Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) açısından incelendiğinde, toplam gayrisafi tasarrufların GSYH’ye oranı 2023 yılında %26,6 olarak belirlendi. Mali olmayan şirketler, bu tasarruf oranında %15,1 ile öne çıkarken, hanehalkı %6, mali şirketler %3,5 ve genel devlet %2,1 oranında katkı sağladı.

Özellikle hanehalkı tasarruf oranı 2022 yılına kıyasla düşüş gösterdi. Hanehalkının harcanabilir gelirine oranla hesaplanan tasarruf oranı, 2022 yılında %10,5 seviyesindeyken 2023 yılında %9,1’e geriledi. Bu düşüş, hanehalkının tasarruf eğiliminde bir azalma yaşandığını ortaya koyuyor.

Ayrıca, toplam ekonominin net borç verme ve net borç alma dengesi de dikkat çeken bir başka veri oldu. 2022 yılında GSYH’nin %5’i oranında net borç alan konumda olan toplam ekonomi, 2023 yılında da bu pozisyonunu koruyarak %3,4 oranında net borç alan durumda kaldı. Bu göstergeler, ekonomi genelinde borçlanma eğilimlerinin sürdüğünü işaret ediyor.

Genel olarak, mali olmayan şirketler 2023 yılında ekonomiye güçlü bir katkı sunarken, tasarruf ve borçlanma dengeleri hem hanehalkı hem de genel ekonomi açısından önemli değişimlere uğradı.

Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH), bir ülkenin sınırları içinde belirli bir zaman dilimi (genellikle bir yıl) içerisinde üretilen mal ve hizmetlerin toplam değerini ifade eder. GSYH, bir ülkenin ekonomik büyüklüğünü ve üretim kapasitesini ölçmek için en yaygın kullanılan göstergelerden biridir.

Bu kavramda "gayrisafi" ifadesi, herhangi bir amortisman ya da sermaye kaybı gibi maliyetlerin düşülmediği anlamına gelir. "Yurt içi" ise, bu hesaplamanın sadece ülke sınırları içinde üretilen mal ve hizmetleri kapsadığını belirtir. Hem yerli hem de yabancı firmaların o ülke sınırları içinde gerçekleştirdiği tüm üretimler bu hesaplamaya dahil edilir.

GSYH, bir ülkenin ekonomik performansını değerlendirmek, refah düzeyini analiz etmek ve ekonomik politikaları şekillendirmek için önemli bir kriterdir.