Denizcilikte Gemi İnsanlarının Vize Sorunu: Kritik ve Öncelikli Bir Mesele!

Gemi insanları, dünya ticaretinin temel taşlarından biri olarak önemli görevler üstlenirken, karşılaştıkları çeşitli sorunlar dikkat çekiyor. Cruise ve mega yat sektörlerinin pandemi sonrası büyümesiyle birlikte, denizcilikte 2025 yılında 1,5 milyon gemi insanının denizde çalışması öngörülüyor. Camelot Maritime Genel Müdürü Gürbüz Can, vize politikalarının gemi insanlarının istihdamında ciddi sorunlara yol açtığını belirterek, gemi insanlarının gemiye katılımları ve yurda dönüşleri için vize engellerinin kaldırılmasının denizcilik ve ekonomi için büyük katkı sağlayacağını ifade etti.

Gemi insanlarının yaşadığı problemler münferit olayların ötesinde genel bir durum haline gelmiştir. Yurda dönemeyen gemi insanları, bazen kontrat sürelerinin çok üzerinde gemilerde çalışmak zorunda kalmaktadır. Avrupa'da, 2020 yazında sınırlı turizm faaliyetlerinin başlamasıyla birlikte, AB üyesi olmayan gemi insanlarının vize işlemlerinde bazı iyileşmeler kaydedilmişse de hala büyük zorluklar yaşanmaktadır. Schengen Bölgesi'ne seyahat eden gemi insanları, konsoloslukların sınırlı kapasiteleri ve karmaşık başvuru süreçleri nedeniyle büyük engellerle karşılaşmaktadır.

Denizcilik sektöründeki sivil toplum örgütleri, gemi insanlarının vize sorunlarını en aza indirmeye yönelik ileri görüşlü politikalar geliştirmektedir. İngiltere'nin, denizciler için vize gerektirmeksizin "ok to board" yazısıyla İngiltere limanlarında gemiye katılacak gemi insanlarına seyahat imkânı sunması, sektördeki personel değişim krizinin yönetiminde önemli bir örnek olarak gösterilmektedir. Gürbüz Can, gemi işletmelerinde vize sorunlarının azaltılmasına yönelik politikaların denizcilik sektöründe önemli bir adım olduğunu belirtti. STK'ların etkin lobi çalışmaları, gemi insanlarının uluslararası gemi operasyonlarını sürdürülebilir kılmak için kritik bir rol oynamaktadır. Can, gemi insanlarının gemiye katılış ve yurtlarına dönüş süreçlerinin kolaylaştırılması konusunda STK’ların daha fazla çalışması gerektiğini vurguladı.

Gemi işletmeleri, uluslararası vize sorunlarıyla etkin bir şekilde mücadele edebilmek için bakanlıklara doğru ve detaylı bilgiye dayalı raporlar sunma çağrısında bulunuyor. Schengen ülkelerindeki vize başvurularında yaşanan sorunlarla ilgili belgelerin sunulması gerektiğini belirten Can, bu belgelerin mevcut yasal düzenlemelerin iyileştirilmesi için gerekli olduğunu ifade etti. Mevcut yasal düzenlemeler, firmaların haklarını korumada yetersiz kalmakta ve gemi insanlarının vize işlemlerinde zorluk yaratmaktadır.

"Denizci Ülke Denizci Millet" kampanyası kapsamında 1 milyon amatör denizci eğitilirken, profesyonel denizcilerimizin uluslararası seyahat sorunlarının halen çözülemediğini belirten Gürbüz Can, bu sorunu çözmek için iki çözüm önerisi sundu:

Can, yurtdışı uçuş personelinin yabancı ülkelere seyahatlerinde uygulanan prosedürlerin gemi insanlarına da uygulanabileceğini belirtti. Bu çözümlerin, Türk denizciliği önünde büyük engeller olduğunu vurgulayan Can, bu milli meselenin çözümünde rol alacak herkesin ülke denizciliğine ve ekonomisine ciddi katkı sağlayacağını ifade etti.

Gemi insanlarının ülkeye ciddi döviz girdisi sağladığını belirten Gürbüz Can, Filipinli denizcilerin ülkelerine yıllık 10 milyar USD üzerinde döviz girdisi sağladığını belirterek bu sorunun denizciliğin ve ekonominin gelişmesine katkı sağlayacak milli bir mesele olarak ele alınması gerektiğini vurguladı. Can, seyahat engellerinin kalkmasının Türk armatörleri ve işletmecilerine istihdamla alakalı bir zarar getirmeyeceğini, aksine ülkemizde okullardan mezun olan öğrencilerin staj sorunlarına da katkı sağlayacağını belirtti.

Uluslararası denizcilikte var olabilmek için gemi insanlarının önünün açılması gerektiğini ifade eden Can, tüm STK’ları konu ile ilgili çözüm önerileri üretmek üzere bir araya gelmeye davet etti.