Uzun süredir, fiber şebeke üzerinden sunulan internet, hizmetlerin kalitesi ve hızını olumlu yönde etkileyecek düzenlemeler konusundaki yavaş ilerlemeler, Türk Telekom tarafından mevcut bakır kablo altyapısının fibere dönüştürülmesi konusunda yaşanan belirsizlikler ve fiber altyapı kurmak ve altyapısını genişletmek isteyen alternatif işletmecilerin karşılaştığı engeller ile bunların son kullanıcıya etkileri gibi konular, 2023 yılında haberleşme hizmetlerinde, vatandaşı doğrudan etkileyecek konular olarak karşımıza çıkıyor. 

TELKODER (Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği), son dönemde gündemde olan ve 2023 yılında yoğunlaşması beklenen Türk Telekom’un bakır kablolarını Fibere Dönüştürme uygulaması ile BTK’nın 2023 yılında daha da önem kazanması beklenen SAYE / VULA düzenlemesini hayata geçirmesi gerektiğine dair taleplerini ve önerilerini paylaştı. Vatandaşların kaliteli, hızlı ve uygun maliyetli internet hizmetleri alabilmesi ve söz konusu dönüşüm sonucunda sıkıntı yaşamamaları için önlem alınması gerektiğine dikkat çekti.

Önümüzdeki yıl ismini daha fazla duyacağımız SAYE teknolojisi/hizmeti, basit tabiriyle Türk Telekom’un şebekesindeki mevcut fiber kabloların aynı kalitede ve hızda diğer işletmeciler tarafından ücreti karşılığı kiralanarak, bu şebeke üzerinden kendi hizmetlerini tüketiciye sunabilmeleri olarak ifade ediliyor. 

Biraz daha farklı bir ifadeyle, SAYE uygulamasının devreye alınması ile internet hizmeti sunan alternatif firmalar, Türk Telekom’un fiber altyapısı üzerinden daha etkin ve bağımsız olarak internet hizmeti verebilecek ve bu sayede de sundukları hizmetin kalitesini ve maliyetlerini kontrol edebilecek. 

Uzun süre boyunca önemli bir gelişme yaşanmayan, 2020 yılında yeniden gündeme geldikten sonra pandemi sebebiyle bir kez daha bekleme sürecine giren SAYE uygulaması, Türk Telekom Fiber Dönüşüm teklifi ile beraber tekrar gündeme geldi ve fiber dönüşüm sürecinde oluşabilecek tüketici mağduriyetlerinin de engelenebilmesine olanak sağlayacak. SAYE uygulamasının hem vatandaşlar hem de Türk Telekom dışındaki alternatif firmalar açısından önemi bir kez daha ortaya çıktı. TELKODER, yeni mevzuatın alternatif işletmecileri desteklemesinin hem sektörün gelişmesi adına hem de internet kullanıcılarının memnuniyeti adına değerli bir yaklaşım olacağına vurgu yapıyor.

TELKODER, Türk Telekom’un bakır kablolarının fiber kablolara dönüştürülmesine yönelik fiber dönüşüm sürecini başlatmayı planlamasını, yüksek hızlı geniş bant kullanımının teşvik edilmesi açısından takdirle karşılıyor. Ancak, henüz SAYE uygulaması hayata geçmemişken,  Türk Telekom tarafından sunulan fiber dönüşüm teklifinin de yeterince detay içermemesinin tereddütlere sebep olduğunu, bu nedenle hem vatandaşların hem de alternatif internet hizmeti sunan firmaların bu süreçten olumsuz olarak etkilenmemesi için sektör paydaşlarının katkılarıyla kapsamlı bir planlamaya ihtiyaç duyduğu belirtiliyor.

Fiber dönüşümün yaratabileceği olumsuzlukların önlenebilmesi için SAYE uygulamasının vakit geçirmeden ve uygun şartlarda sunulmaya başlanması gerekiyor. SAYE uygulaması ile birlikte, kendi sundukları hizmetler üzerinde daha fazla kontrole sahip olabilecek ve bu sayede de fiber dönüşüm sürecinde tüketicilerin yaşayabileceği hizmet kesintisi, yüksek ücretler gibi olumsuz durumlar önlenecektir. Fiber dönüşümün uygulanacağı sahaların ve uygulama takviminin önceden belirlenmesi. Bakır şebekenin kapatılacağı tarihten en az 1 (bir) yıl önce bildirimin yapılması. Tüketicilerin, bakır hatların kaldırılarak fibere dönüştürülmesi esnasında, fiber ürünlerini tercih etmesini sağlamak için alternatif firmalara uygulanan toptan ücretler ve tüketicinin kullanacağı cihazlar (örn; modem) üzerinde teşvik mekanizması oluşturulması. Tüketicilerin fiber ürünlere geçiş yapmayı talep ve/veya kabul etmemesi halinde izlenecek uzlaşma süreci hususunda hem vatandaşın hem de alternatif firmaların mağduriyetinin önlenmesi için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından gerekli kural, esas ve şartların önceden ortaya konması. Fiber dönüşüm yapılacak bölgelerde hizmet kesintisine sebep olunmaması esas kabul edilmeli, olası bir hizmet kesintisi sebebi ile oluşabilecek zarar ve kayıpların Türk Telekom tarafından karşılanacağı yönünde bir yükümlülük tanımlanması.

Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı